Od kilku miesięcy cyklicznie na stronach Dziennika Warto Wiedzieć publikujemy głosy środowiska samorządowego dotyczące ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Także i dziś przekazujemy Państwu kolejny apel powiatów płynący właśnie w tej sprawie. Poniżej zamieszczamy w pełni stanowisko Konwentu Starostów Województwa Opolskiego z dnia 30 grudnia 2011 r. dotyczący wspomnianej ustawy.

"W związku z wejście w życie z dniem 01 stycznia 2012 r. ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 149, poz. 887) Konwent Starostów Województwa Opolskiego jest zaniepokojony nowymi regulacjami prawnymi nakładającymi na samorządy terytorialne nowe zadania własne skutkującymi znacznymi nakładami finansowymi bez zabezpieczenia ze strony ustawodawcy odpowiednich środków finansowych na ich realizację.

Konwent Starostów analizując zapisy ustawy zwraca uwagę na to, że:

• Zgodnie z art. 247 – przewidziane przez ustawodawcę środki finansowe z budżetu państwa na pokrycie części wydatków związanych z powołaniem koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej oraz prowadzeniem szkoleń dla rodzin zastępczych i prowadzących rodzinne domy dziecka będą dofinansowane wprowadzonym programem w okresie 3 lat od dnia wejścia w życie ustawy. Ustawa wchodzi w życie z dniem 01.01.2012 I jak do tej pory nie ukazało się żadna informacja dotycząca w/w programu. Czy ten program będzie obligatoryjnie obejmował wszystkie jst ? Co natomiast z finansowaniem powyższych działań w latach następnych?,
• W art. 197 jest mowa, iż jst mogą otrzymywać dotacje pochodzącą z programów na podstawie zawartej umowy. Środki te będzie można zapewnie otrzymać w drodze konkursu. Sięgnięcie po nie będzie związane z większym zaangażowaniem kadry PCPR ( zaznajomienie się z dokumentacją konkursową, przygotowanie oferty, realizacja, rozliczenie) i tak już w powiatach naszego województwa dostatecznie obciążonej. Ponadto można założyć, iż nie każdy z powiatów startujących w konkursie otrzyma dofinansowanie,
• Realizacja ustawy oprócz zatrudnienia koordynatorów wymaga ponadto stworzenia przez jst nowych etatów np. obsługa organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, specjalistów – psycholog, pedagog. Związane jest to zawsze z niemałymi kosztami przyjmując nawet minimalne wyposażenie stanowiska pracy – biurko, krzesło, szafa, komputer, materiały biurowe oraz z poszerzeniem bazy lokalowej w taki sposób, aby zapewnić godne warunki do przeprowadzania trudnych rozmów,
• W art. 83 ustawy nie ustalono kwot wymienionych świadczeń. Ustalenia takie powinna przyjąć Rada Powiatu w drodze uchwały. Spowoduje to różnicowanie finansowania w powiatach, co może wywołać sprzeciw w środowiskach funkcjonujących rodzin na terenach powiatów mniej zasobnych w środki finansowe. Tym samym umieszczone w rodzinach dzieci traktowane będą nierówno.
• Uważamy również, iż środki finansowe otrzymywane na podstawie art. 84 Ustawy powinny być przyznawanie fakultatywnie i ściśle określone w zawieranej umowie. Inaczej może to prowadzić do wielu nadużyć i marnotrawienia środków publicznych,
• Ustawa wprowadza mechanizm rodziny pomocowej. Tym samym dziecko traktuje się przedmiotowo gdyż rodzina zastępcza zawodowa oraz prowadzący rodzinny dom dziecka może oddać dziecko pod opiekę rodziny pomocowej – dziecko po raz kolejny zmienia środowisko i to tylko na krótki okres czasu żeby potem znów powrócić do ustanowionej rodziny zastępczej. Uważamy, iż takie działanie jest sprzeczne z preambułą Ustawy, która brzmi: „ ... dla dobra dzieci, które potrzebują szczególnej ochrony i pomocy ze strony dorosłych, środowiska rodzinnego, atmosfery szczęścia, miłości i zrozumienia, w trosce o ich harmonijny rozwój...",
• Ustawodawca w zapisie art. 54 Ustawy nakłada obowiązek, oczywiście w ramach limitu rodzin zastępczych zawodowych na dany rok kalendarzowy określonego w 3-letnim powiatowym programie dotyczącym rozwoju pieczy zastępczej oraz na wniosek osoby zainteresowanej, zawarcia umowy o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej z rodziną zastępczą niezawodową spełniającą warunki do pełnienia funkcji rodzinny zastępczej. Nakłada obowiązek, ale nie zapewnia środków na jego finansowanie, dlatego też mogą zdarzyć się programy, w których limit zostanie określony na poziomie 0. Ustawodawcy chyba nie chodziło o takie rozwiązanie,
• Przekształcanie rodzin z jednego typu na inny powinno odbywać się fakultatywnie uwzględniając wiele istotnych spraw m.in. predyspozycje rodziny, doświadczenie, ukończone kursy i szkolenia, jakość dotychczasowej opieki,
• Pozostaje niewyjaśniona sprawa pokrycia kosztów utrzymania w rodzinie zastępczej dzieci umieszczonych na terenie innych powiatów przed dniem 01.01.2004 r.

Biorąc pod uwagę powyższe argumenty Konwent Starostów Województwa Opolskiego opowiada się za podjęciem stosownych działań mających na celu zwiększenie środków z budżetu Państwa dla samorządów nie tylko powiatowych, ale i gminnych przeznaczonych na realizację zadań własnych wynikających z ustawy. W wielu przypadkach powiaty nie mają możliwości finansowego zabezpieczenia wielu nowych albo też podwyższonych standardów opieki nad dzieckiem umieszczonym w pieczy zastępczej, które wprowadza ustawa. Wobec powyższego powiaty zmuszone są do utrzymania poziomu finansowania zadań na poziomie lat ubiegłych finansując tylko i wyłącznie świadczenia obligatoryjne.

Przewodniczący Konwentu Starostów Województwa Opolskiego
Józef Swaczyna"