Pandemia koronawirusa jest wielkim testem dla wszystkich ludzi. Nikt z nas nie potrafi przewidzieć, w jakich warunkach przyjdzie nam żyć jesienią czy zimą. Nikt z nas nie ma też pewności, czy będziemy mieli szansę pomagania innym, bo będziemy zdrowi, będziemy mieli pracę i problemy materialne nas nie będą dotyczyły, czy też meandry zdrowotne lub ekonomiczne zmuszą nas do korzystania z pomocy innych.

W kolejnej części Alertu społecznego, Autorzy zastanawiali się nad zasadami skutecznego działania, nie tylko w czasie pandemii. Czas pandemii wyzwolił solidarność, ale też pokazał wielu osobom czy instytucjom jak trudno jest im przezwyciężyć hermetyczność i zaangażować się w działania wspólnotowe. Jako rekomendacje przedstawili następujące 10 zasad skutecznego i sensownego działania:

1. Każdy może zrobić coś dobrego dla innych. Nie musisz od razu robić rzeczy wielkich. Zacznij od spraw drobnych – pomożesz innej osobie, a sam będziesz miał satysfakcję. Myśl z pokorą o swoim zaangażowaniu. Staraj się rozumieć sytuacje, docieraj do przyczyn, wybieraj dobrze "punkt podparcia". Ponieważ masz mało środków bądź możliwie precyzyjny. Lista potrzeb jest zawsze dłuższa niż dostępne zasoby więc wybieraj mądrze. Pamiętaj, że zawsze gdy coś robisz, nie robisz czegoś innego.
2. Rozpoznaj działania innych. Zanim zaczniesz działać, sprawdź czy w społeczności lokalnej, w regionie, w kraju, a nawet w wymiarze globalnym nie ma podobnych rozwiązań. W biznesie, zanim uruchomi się nowy produkt czy usługę, rzetelnie sprawdza się rynek. Taka zasada powinna też istnieć w działaniach społecznych. Skontaktuj się z tymi, którzy mają doświadczenie. Rozwijaj to, ucz się od nich. Wspólnie będziecie krok dalej.
3. Pytaj o skutki swoich działań. Te zamierzone i niezamierzone: pożądane i te niepożądane. Intencje są ważne, ale nie wystarczą. Podchodź do skutków działań z taką powagą jakby chodziło o robienie biznesu. Nie pomyl jednak jednego z drugim. Zmiana społeczna i udzielanie pomocy nie są prostsze niż robienie biznesu: wymagają wielu działań, logistyki, a nie kończą się zyskiem. Bądź sprawny, a zarazem skuteczny w czynieniu dobra – nawet gdyby inni tego od Ciebie i siebie nie wymagali.
4. Staraj się wtedy, kiedy to możliwe (a nie zawsze tak jest) mobilizować do działania tych, których starasz się wspierać. Nie wyręczaj ich we wszystkim, nie wpychaj w bierność. Wyrzekaj się paternalizmu i poczucia moralnej wyższości. Prowadź do samodzielności – nie uzależniaj od pomocy tych, którzy bez niej dadzą sobie radę. Bądź otwarty – mądra pomoc to taka, która odpowiada na konkretną potrzebę osoby potrzebującej, a nie tego, który pomaga.
5. Działaj konsekwentnie, uparcie, i nie poddawaj się zbyt łatwo. Rzeczy czasem udają się za którymś razem. Pilne i widowiskowe często zwycięża z tym, co ważne – odróżniaj jedno od drugiego.
6. Wystrzegaj się domniemania, że jesteś lepszy i "pochylasz" się nad słabszymi. W szczególności nie miej złudzeń, że wszystko zawdzięczasz swojej ciężkiej pracy i wspierasz tych, którzy "skręcili źle" i nie dość ciężko się starali. W znakomitej większości przypadków to gdzie jesteś zawdzięczasz właśnie przypadkowi i innym. Nie mamy też wpływu na wiele sytuacji: na to, czy jesteśmy zdrowi, na kataklizmy naturalne i kryzysy gospodarcze. Bądź więc solidarny, gdy dzieje się krzywda i kogoś spotyka nieszczęście.
7. Dbaj o relacje, buduj więzi i dawaj poczucie wspólnoty. Większość osób, które cierpią z powodu samotności i izolacji, ma rodzinę. Pomagaj blisko siebie, otwórz oczy na sąsiadów. Ludzie potrzebujący pomocy często nie werbalizują swoich potrzeb. Nie czekaj na kolejną epidemię, żeby zauważyć 86-letnią panią z VIII piętra.
8. Pomagaj w taki sposób, w jaki potrafisz. Jesteś kierowcą – zaoferuj podwózkę, jesteś prawniczką – doradź lub pomóż napisać pismo, jesteś nauczycielem – wesprzyj w lekcjach.
9. Dialog obywatelski i społeczny jest możliwy tam, gdzie jest szacunek i dobra wola. Bądź życzliwy dla innych, także tych, którzy myślą inaczej. Prowadź dialog na tematy, na których się znasz. Słuchaj innych, by się dowiedzieć czegoś w dziedzinach, które są ci obce.
10. Technologia może być sprzymierzeńcem w działaniach społecznych. Korzystaj z okazji, aby wzmocnić swoje kompetencje i przekazuj je innym.

Pełna treść alertu dostępna jest tutaj.