Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę, że projekt ustawy o świadczeniu dla rodziców czwórki dzieci, narusza prawa ojców. Uzależnia bowiem prawo ojca do pobierania świadczenia od tego, czy matka jego dzieci zmarła lub je porzuciła. Bez zaistnienia wspomnianych przesłanej, ojciec czwórki dzieci, nie będzie uprawniony do otrzymania świadczenia. Przepis taki może być uznany za naruszenie konstytucyjnej zasady równości kobiet i mężczyzn.
Celem ustawy jest zapewnienie niezbędnych środków utrzymania osobom, które zrezygnowały z zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej albo ich nie podjęły ze względu na wychowywanie dzieci. Art. 3 projektu mówi o matkach, a o ojcach – tylko w przypadku śmierci matki dzieci, porzucenia ich przez matkę lub długotrwałego zaprzestania wychowywania dzieci przez matkę.
Projektodawca zakłada sytuacje, że prawo do świadczenia z tytułu wychowania czworga dzieci będzie przysługiwało w pierwszej kolejności matce. Zaś ojcu, jedynie w sytuacji, gdy matka nie będzie uprawniona, do skorzystania ze świadczenia na skutek jej śmierci lub porzucenia dzieci. Jak wskazuje RPO prawo ojca do świadczenia potraktowane zostało jako zastępcze i posiłkowe. Takie założenie zatem może nasuwać wątpliwości w świetle art. 33 ust. 1 Konstytucji RP, który stanowi: „Kobieta i mężczyzna w Rzeczypospolitej Polskiej mają równe prawa w życiu rodzinnym, politycznym, społecznym i gospodarczym.”
Regulacja taka wkracza w sferę wolnych wyborów rodziców, bowiem nie zawsze to matka zajmuje się wychowaniem dzieci i prowadzeniem gospodarstwa domowego. Coraz częściej mają miejsce sytuacje, kiedy to mężczyzna zajmuje się dziećmi i domem a kobieta poprzez pracę zawodową dostarcza środków niezbędnych do utrzymania rodziny.
Przesądzając o pierwszeństwie kobiety w realizacji prawa do świadczenia w porównaniu z mężczyzną będącym ojcem dzieci, przepis projektowanej ustawy wprowadza nierówność pomiędzy kobietami a mężczyznami, bowiem oboje spełniają warunki do uzyskania świadczenia z uwagi na liczbę posiadanego potomstwa.
Źródło: www.rpo.gov.pl
