Rzecznik Praw Dziecka wystąpił Prezydenta RP, Marszałków Sejmu i Senatu, Prezesa Rady Ministrów oraz Przewodniczących Klubów Parlamentarnych i Poselskich oraz Kół Poselskich z wnioskiem o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie przyjęcia nowego Kodeku rodzinnego, przedkładając jednocześnie propozycję nowej regulacji.
Wedle oceny autorów projektu nowy Kodeks ma kompleksowo podchodzić do tematu prawa rodzinnego, regulując w jednym akcie prawnym prawo rodzinne w trzech obszarach: prawa materialnego, prawa procesowego i prawa wykonawczego. Powodem podjęcia przez Rzecznika Praw Dziecka prac nad opracowaniem przepisów prawa rodzinnego była konieczność dostosowania przepisów do nowej filozofii pojmowania zagadnień rodzinno-prawnych, myślenia o dziecku i rodzinie, ich podmiotowości i o ochronie tych dóbr oraz rozwiązań prawnych przedmiotowych kwestii.
Z spraw istotnych dla samorządów:
1) w zakresie pieczy zastępczej w projekcie przewidziano wprowadzenie powinność sądu umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej na terenie powiatu miejsca jego zwykłego pobytu, co skutkuje staranniejszym podejściem sądu do poszukania miejsca pobytu dziecka w pieczy zastępczej. Bliskość miejsca umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej z miejscem pobytu jego rodziców biologicznych sprzyjać będzie pracy pełniących funkcję pieczy zastępczej oraz służb socjalnych, w tym asystenta rodziny, z rodziną dziecka przeżywającą trudności opiekuńczo-wychowawcze, w celu powrotu dziecka do rodziny. Ponadto, projekt nakłada na organizatora pieczy zastępczej obowiązek informowania sądu o rejestrze wolnych miejsc w rodzinnej pieczy zastępczej i rejestrze wolnym miejsc w instytucjonalnej pieczy zastępczej raz w miesiącu, chyba że sąd wskaże inny termin. Ponadto przy wykonywaniu czynności odebrania dziecka, projekt przewiduje wprowadzenie obowiązku uczestnictwa w niej psychologa.
2) zaproponowano wprowadzenie ochrony dziecka jeszcze nieurodzonego w przypadku spożywania alkoholu przez kobietę w ciąży lub używania innych substancji psychoaktywnych. W ocenie Rzecznika Praw Dziecka istnieje konieczność podjęcia działań dla zabezpieczenia dziecka przed negatywnymi konsekwencjami nieodpowiedzialnych zachowań podejmowanych przez kobiety w ciąży. Picie alkoholu, zażywanie innych substancji psychoaktywnych w okresie ciąży powoduje trwałe uszkodzenie dziecka. Projekt nakłada na sąd obowiązek wysłuchania kobiety w ciąży oraz informowania, m.in. o negatywnym wpływie alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych na zdrowie kobiety i jej dziecka, a także o konieczności zachowania abstynencji w okresie ciąży. Sąd może również skierować kobietę w ciąży do placówki prowadzącej edukację w tym zakresie lub do specjalistów zajmujących się terapią i leczeniem uzależnień, celem udzielenia jej pomocy lub podjęcia przez nią terapii leczenia uzależnień. Może także przydzielić kobiecie w ciąży asystenta rodziny, zawiadomić jednostkę organizacyjną wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej o potrzebie udzielenia kobiecie w ciąży odpowiedniej pomocy.
3) projekt przewiduje wprowadzenie ochrony pełnoletniego dziecka w sprawach związanych z zapewnieniem utrzymania i opieki wobec rodzica, który nie wykonywał ustawowego lub wynikającego z orzeczenia sądu obowiązku alimentacyjnego lub w inny sposób rażąco naruszał wobec niego zasady prawa rodzinnego. Dotyczy to w szczególności ponoszenia opłat za pobyt w domu pomocy społecznej.
Źródło: www.brpd.gov.pl
