Do zaopiniowania przez Zespół ds. Administracji Publicznej i Bezpieczeństwa Obywateli wpłynął projekt ustawy o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw.
Ma on na celu dalszą harmonizację prawa krajowego z prawem Unii Europejskiej, w kierunku wykorzystania w prawie krajowym dopuszczonych dyrektywami rozwiązań o charakterze fakultatywnym. Wśród nich szczególnie przydatnym instrumentem w ocenie projektodawcy jest możliwość wprowadzenia określonej w art. 43 dyrektywy 2013/32/UE tzw. procedury granicznej dla rozpatrzenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej. W ocenie projektodawców, doświadczenia związanie z kryzysem migracyjnym w Europie spowodowanym masowym przybywaniem uchodźców i imigrantów, rozwijające się zjawisko przemytu ludzi, jak też obserwowane od dłuższego czasu nadużywanie procedur uchodźczych przez migrantów ekonomicznych wskazują na potrzebę sięgnięcia po środki, które pozwolą z jednej strony sprawniej przeprowadzić postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej, a z drugiej strony będą sprzyjać zapewnieniu bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i ochronie porządku publicznego. Zadaniem każdego państwa demokratycznego reprezentowanego przez władzę jest zagwarantowanie swoim obywatelom poziomu bezpieczeństwa, który jest przez nich do zaakceptowania.
Projekt ustawy zawiera rozwiązania mające służyć przeciwdziałaniu nadużywania instytucji ochrony międzynarodowej przez cudzoziemców, którzy dla osiągnięcia innych celów niż ochrona przed prześladowaniem lub doznaniem poważnej krzywdy, składając wnioski o udzielenie tej ochrony korzystają z pozycji wnioskodawców ochrony międzynarodowej. Zabieg ten służy ominięciu warunków przekraczania granicy zewnętrznej Unii Europejskiej, określonych w kodeksie granicznym Schengen.
Procedury graniczne, zgodnie z ich założeniem wynikającym z dyrektywy 2013/32/UE, będą wiązały się z czasowym ograniczeniem swobody poruszania się przez cudzoziemców do czasu ich zakończenia. Decyzja kończąca postępowanie w tym trybie przed Szefem Urzędu do Spraw Cudzoziemców zapadnie w terminie 20 dni od dnia złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej.
Aby wykorzystać możliwości, jakie daje procedura graniczna i skrócić czas postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej projekt ustawy przewiduje także wprowadzenie do prawa krajowego uregulowanych w dyrektywie 2013/32/UE koncepcji „bezpiecznego kraju pochodzenia” i „bezpiecznego kraju trzeciego”.
