Członkowie Zespołu ds. Ustrojowych KWRiST mieli okazję zapoznać się z prezentacjami ekspertów Małopolskiej Szkoły Administracji Publicznej w ramach prowadzonego przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji projektu Systemowe Wsparcie Procesów Zarządzania w JST.
Jako pierwszy wykład przeprowadził Pan Prof. dr hab. Wiesław Kisiel. Zaprezentował koncepcję ustroju wewnętrznego samorządnej gminy: koncepcja i wybrane propozycje regulacji ustawowych. Głównymi założeniami do wprowadzenia zdaniem Profesora jest postawienie uruchomienie inicjatywy i jego ewaluację, a nie burzenie samorządu. Ponadto należy wdrożyć interaktywną komunikację i umocnić instytucję skargi na bezczynność. Impulsem do pozytywnych działań jest uchwałodawcza inicjatywa obywatelska, która mogłaby pobudzić do rozwoju samorząd. Ostatnim z zauważonych przez Profesora rozwiązań jest decentralizacja, czyli postawienie na samodzielność JST w postaci przeniesienia z ram ustawowych na jej statut, całej materii organizacyjnej samorządu dla zapewnienia większej jego elastyczności i podejmowaniu decyzji. Doprowadzi to, co prawda do zróżnicowania, jednak w odczuciu prelegenta przyniesie to więcej korzyści niż negatywnych skutków. Dodatkowo powinny być szerzej w Polsce implementowane postanowienia z Europejskiej Karta Samorządu Lokalnego.
Kolejni prelegenci zaprezentowali koncepcje związane z pracownikami samorządowymi i korpusem służby cywilnej. Uznali, że ustawa w tym zakresie oraz rozporządzenia wymagają głębszej poprawy, w postaci chociażby nowej definicji pracownika i pracodawcy samorządowego.
Po prezentacjach przedstawiciel Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej zauważył, że spotkania seminaryjne powinny odbywać się w odrębnych terminach, a czas ku takim spotkaniom w kontekście nadchodzących wyborów nie jest dobry. W swojej wypowiedzi odniósł się również do prezentacji dotyczącej pracowników uznając, że jest to debata przedwczesna, a są ważniejsze tematy, które nurtują samorządy.
Przedstawiciel Związku Powiatów Polskich odnosząc się do wypowiedzi poprzednika i zaprezentowanych prezentacji, uznał, że spotkania seminaryjne mają swoje istotne znaczenie, bo łatwiej można skorygować pewne wątpliwości, czy uwagi przed poznaniem docelowych rozwiązań legislacyjnych. Wszystkie ekspertyzy wychodzą z założenia, że system jest taki i taki pozostanie. Wydaje się jednak zasadna rozmowa na temat szerszej filozofii funkcjonowania samorządu i po wyborach taka dyskusja musi się odbyć w najbliższym czasie.
Po zakończonej dyskusji członkowi komisji zajęli się tematem projektu ustawy o Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Samorządu Terytorialnego. Zdaniem Przedstawiciela Związku Miast Polskich negatywna opinia Biura Legislacji w sprawie powołania tej instytucji w Sejmie powinna spotkać się z negatywną oceną ze strony samorządów. Podobne zdanie mieli inni przedstawiciel strony samorządowej. Współprzewodniczący Zespołu reprezentując Ministra Administracji i Cyfryzacji powiedział, że jak najbardziej ministerstwo wspiera pomysł powołania takiej komisji, jednak wtórne jest to gdzie taka komisja będzie działać, czy przy Sejmie czy w ramach Rady Ministrów. Ponadto nowy Instytut Samorządności będzie pełnił na pewno funkcje wspierające reformy w zakresie samorządu terytorialnego.