Zasadą, wynikającą z art. 39 ust. 1 ww. ustawy o drogach publicznych, jest zakaz dokonywania w pasie drogowym jakichkolwiek czynności niesłużących drodze i urządzeniom z nią związanym, a mogących powodować ich zniszczenie czy zmniejszenie trwałości, bądź też mogących zagrozić bezpieczeństwu ruchu drogowego.
Powołany przepis jedynie przykładowo wskazuje rodzaje zabronionych w pasie drogowym działań, wymieniając wśród nich m.in. zakaz lokalizowania obiektów budowlanych, urządzeń, przedmiotów i materiałów niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego. Niewątpliwie urządzony w pasie drogowym ogródek gastronomiczny stanowi urządzenie niezwiązane z potrzebami zarządzania drogą lub potrzebami ruchu drogowego, a zatem jego urządzenie w pasie drogowym - co do zasady - objęte jest zakazem wynikającym z treści tego przepisu.
Prawną podstawę umieszczenia w pasie drogowym urządzenia bądź obiektu budowlanego niezwiązanego z drogą i jej zadaniami, jak w tym przypadku ogródka gastronomicznego, stanowi jedynie art. 39 ust. 3 ww. ustawy o drogach publicznych. W przepisie tym ustawodawca sformułował wyjątek od przedstawionej wyżej zasady, stwierdzając, iż tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach lokalizowanie w pasie drogowym obiektów budowlanych lub urządzeń niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego może nastąpić wyłącznie za zezwoleniem właściwego zarządcy drogi, wydanym w formie decyzji administracyjnej.
Jednakże w niniejszej sprawie skarżąca Spółka nie legitymuje się stosownym zezwoleniem na zajęcie pasa drogowego z przeznaczeniem na urządzenie w nim ogródka gastronomicznego. Z tego względu orzekające w sprawie organy administracji w pełni zasadnie uznały, że znajdujący się w pasie drogowym ogródek gastronomiczny funkcjonuje bez zgody właściwego zarządcy drogi i z tego powodu zastosowały sankcję administracyjną.
Za zajęcie pasa drogowego pobiera się opłatę. Opłatę za zajęcie pasa drogowego w celu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 i 4, ustala się jako iloczyn liczby metrów kwadratowych zajętej powierzchni pasa drogowego, stawki opłaty za zajęcie 1 m2 pasa drogowego i liczby dni zajmowania pasa drogowego, przy czym zajęcie pasa drogowego przez okres krótszy niż 24 godziny jest traktowane jak zajęcie pasa drogowego przez 1 dzień. Decyzja o wymierzeniu kary pieniężnej jest decyzją związaną, co oznacza, że organ nie ma prawnej możliwości wyboru rozstrzygnięcia. Świadczy o tym imperatywna forma czasownika "wymierza". Zatem w przypadku stwierdzenia zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia, na zarządcy drogi spoczywa obowiązek wymierzenia kary pieniężnej, niezależnie od motywów, jakimi kierował się zajmujący pas drogowy, od jego sytuacji osobistej i materialnej i niezależnie od tego, czy miał on świadomość, że na zajęcie pasa drogowego powinien mieć zezwolenie.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 marca 2017 r. VI SA/Wa 2054/16
Źródło: CBOSA