W okresie od 2016-2019 r. Najwyższa Izba Kontroli sprawdzała czy program Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej jest realizowany zgodnie z wymaganiami określonymi w ustawie o OSE oraz efektywnie i skutecznie.

Jak wskazała NIK realizacja programu Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej, zgodnie z ustawą o OSE, umożliwiła podłączonym do OSE szkołom dostęp do szerokopasmowego, bezpłatnego i bezpiecznego Internetu oraz stworzyła warunki do wspomagania procesu kształcenia w szkole oraz podnoszenia kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli. Proces podłączania szkół przebiega jednak nie w pełni skutecznie, stwierdzono bowiem opóźnienia.
Pomimo wdrożenia pod koniec 2018 r. planu naprawczego przez Operatora OSE, tj. NASK, tempo przyłączania szkół do OSE w 2019 r. nie uległo wystarczającemu przyspieszeniu w stopniu eliminującym ryzyko niepodłączenia wszystkich szkół do OSE do końca 2020 r. Na dzień 31 sierpnia 2019 r. usługi OSE zostały uruchomione w 2 575 lokalizacjach (tj. 20,3%) z 12 700 zaplanowanych do podłączenia w 2019 r., czyli w 13,2% lokalizacji z 19 500 przewidzianych do podłączenia do końca 2020 r. Zbadane wydatki były prawidłowe.

We wszystkich kontrolowanych szkołach podłączonych do OSE nauczyciele wykorzystywali cyfrowe materiały edukacyjne w czasie zajęć, w tym z wykorzystaniem infrastruktury OSE. Nauczyciele z tych szkół uczestniczyli w szkoleniach z wykorzystania cyfrowych materiałów w nauczaniu.

Minister Edukacji Narodowej prawidłowo realizował działania w zakresie promocji programu Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej oraz tworzenia i udostępniania, zgodnych z podstawą programową, cyfrowych materiałów edukacyjnych.

Problematyka OSE była uwzględniania w polityce informacyjnej MEN, MC oraz NASK, jednak informowanie o OSE nie było w pełni wystarczające, gdyż w blisko 70% kontrolowanych szkół stwierdzono, że po ich podłączeniu do OSE, nie kierowano do nich dalszych działań informacyjnych dotyczących OSE i zasad bezpiecznego korzystania z technologii cyfrowych.

Minister Cyfryzacji, zgodnie z uchwałą nr 90/2017 Rady Ministrów z dnia 13 czerwca 2017 r. w sprawie realizacji Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej „100 Mega na 100-lecie”, podjął działania związane z przygotowaniem i nadzorem nad realizacją OSE. W Ministerstwie nie została sporządzona kompletna, zintegrowana, jednolita dokumentacja inicjująca prace nad OSE. Minister nie zapewnił niezależnej oceny prawidłowości przygotowanej przez NASK koncepcji wykonania tej sieci oraz weryfikacji kosztorysu prac. Tym samym, Minister Cyfryzacji nie posiadał niezależnego zapewnienia, że zaproponowany przez NASK sposób prac nad OSE i szacowane koszty są właściwe.

NASK nie zagwarantował w umowach szkołom należytego poziomu dostępności sieci OSE. Ponadto, w niemal połowie badanych szkół (45%)
występowały czasowe problemy w działaniu sieci OSE, a w części szkół (17%) dostarczana prędkość Internetu była niższa od zamówionej. Powodowało to, iż 41% kontrolowanych szkół utrzymywało dodatkowe, komercyjne łącza do sieci Internet. NASK wdrożył rozwiązania w zakresie bezpieczeństwa korzystania z sieci OSE, jednak nie została opracowana polityka bezpieczeństwa OSE. Większość szkół korzystała w ramach OSE z usługi bezpiecznego dostępu do Internetu (2 247 szkół podłączonych do OSE, tj. 92%).

Po kontroli NIK wniosła w szczególności o:

Minister Cyfryzacji:

• przy przygotowywaniu do realizacji kolejnych przedsięwzięć informatycznych finansowanych ze środków publicznych:
  − zapewnienie weryfikacji zaproponowanej koncepcji projektu oraz jego kosztorysu przez podmiot niezależny od wykonawcy przedsięwzięcia,
  − zapewnienie sporządzania jednolitej, kompletnej i spójnej Dokumentacji Inicjującej Projekt, zgodnie z wymogami Zarządzenia nr 5 Ministra Cyfryzacji z dnia 27 lutego 2019 r. w sprawie zatwierdzania do realizacji oraz zarządzania projektami, programami i portfelem projektów w resorcie cyfryzacji;

Minister Cyfryzacji/NASK

• zapewnienie skutecznej realizacji programu OSE w celu terminowego podłączenia usług OSE do końca 2020 r. we wszystkich zainteresowanych szkołach przy zagwarantowaniu należytego poziomu dostępności tej sieci;

Minister Cyfryzacji/Minister Edukacji Narodowej/NASK

• prowadzenie w szkołach stałych akcji informacyjnych i promocyjnych w zakresie OSE, w tym dotyczących: udostępnianych elektronicznych materiałów edukacyjnych; zagrożeń występujących w sieci oraz zasad bezpiecznego korzystania z Internetu;

NASK

• opracowanie i wdrożenie Polityki bezpieczeństwa dla sieci OSE.

Z całym raportem można zapoznać się tutaj.