Z przepisów art. 10 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy z 2016 r. Prawo oświatowe wynika obowiązek zachowania przez organ prowadzący szkołę jej budynku w odpowiednim stanie techniczno-sanitarnym, co realizowane jest poprzez nałożenie na ten podmiot określonych obowiązków.
Powyższą tezę zaprezentował Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w wyroku z dnia 30 czerwca 2020 r. (II SA/Op 3/20).
Przedmiotem zaskarżenia w powołanej sprawie była decyzja wydana w przedmiocie nałożenia obowiązków w celu likwidacji naruszeń higieniczno-sanitarnych. Natomiast zasadnicza kwestia sporna dotyczyła określenia podmiotu zobowiązanego do wykonania nakazu zapewnienia w szkole właściwego stanu sanitarno-technicznego. Stwierdzone nieprawidłowości w zakresie warunków sanitarno-technicznych zostały zakwalifikowane jako naruszenia wymogów określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1 i pkt 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe.
Sąd podzielił podgląd, że adresatem omawianego obowiązku powinien być organ prowadzący szkołę, a nie jak wywodzi strona skarżąca dyrektor szkoły.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 i pkt 3 ustawy Prawo oświatowe, organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność. Do jego zadań należy w szczególności zapewnienie warunków działania szkoły lub placówki, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki (pkt 1), a także wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych w tym zakresie (pkt 3). Zdaniem Sądu z treści tych przepisów wynika wprost, że adresatem obowiązków w nich wyszczególnionych jest przede wszystkim organ prowadzący szkołę.
Z woli ustawodawcy obowiązki z art. 10 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy Prawo oświatowe wprost i bezpośrednio zostały nałożone na podmiot prowadzący szkołę. Nie ma więc w ocenie Sądu wątpliwości co do zakresu wskazanej normy prawnej. O ile bowiem w praktyce podmiot prowadzący szkołę wykonuje swoje uprawnienia poprzez dyrektora szkoły, bezpośrednio nią zarządzającego, to jednak obowiązków wykonania prac remontowych nie można skutecznie przerzucić na podmiot zarządzający, wyłączając tym samym własną odpowiedzialność jako organu prowadzącego szkołę.
Sąd podkreślił, że dyrektor szkoły jest podmiotem administrującym tą jednostką. Jego obowiązki, powierzone tak ustawą, jak również w drodze wewnętrznej regulacji podmiotu prowadzącego szkołę, nie mogą wyłączać obowiązków spoczywających na podmiocie prowadzącym, wypływających - co wymaga podkreślenia - wprost z przepisu prawa.
W kontekście powyższego, nie jest zatem zasadne twierdzenie, że to dyrektor szkoły powinien zostać zobowiązany do wykonania obowiązków remontowych. Jak słusznie zwrócono uwagę w zaskarżonej decyzji podstawy do nałożenia na dyrektora szkoły obowiązku przeprowadzenia prac remontowych lub innych prac inwestycyjnych nie mogła stanowić ogólna reguła ustanowiona w § 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2001 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (aktualnie Dz. U. z 2020 r. poz. 1166). Zgodnie z tym przepisem dyrektor zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pobytu w szkole lub placówce, a także bezpieczne i higieniczne warunki uczestnictwa w zajęciach organizowanych przez szkołę lub placówkę poza obiektami należącymi do tych jednostek. Przepis ten nie zobowiązuje zatem dyrektora szkoły czy placówki do wykonywania prac remontowych lub inwestycyjnych lecz ustanawia jedynie pewną ogólną regułę. Określony w nim obowiązek dyrektora - zapewnienia uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków pobytu, jest skorelowany z obowiązkami organu prowadzącego szkołę, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 i 3 u.p.s. Nie może też budzić wątpliwości, że w sytuacji treściowej kolizji przepisów rozporządzenia oraz ustaw właściwych w sprawie należy stosować przepisy ustawowe. Przepis § 2 ww. rozporządzenia nie może więc być odczytywany jako zwalniający organ prowadzący szkołę z ciążących na nim obowiązków ustawowych i nie może stanowić podstawy prawnej do nałożenia obowiązku usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości na dyrektora szkoły
Źródło: CBOSA
