Procedura uzgodnienia nie wymaga uzyskania zgody związków zawodowych

Procedura uzgodnienia nie wymaga uzyskania zgody związków zawodowych fotolia.pl

Zawarta w art. 30 ust. 6 ustawy Karta Nauczyciela norma kompetencyjna upoważnia organ stanowiący samorządu terytorialnego do określenia w regulaminie wysokości stawek oraz szczegółowych warunków przyznawania dodatków motywacyjnych, wysokości i warunków wypłacania nagród dla nauczycieli. Przepis ten w zakresie ustalania szczegółowych warunków przyznawania dodatków: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego oraz za warunki pracy, stanowi dla organu jednostki samorządu terytorialnego uprawnienie do konkretyzacji w postaci norm prawa miejscowego dotyczących materii nim objętej, a wynikających przede wszystkim z powołanego przepisu art. 30 Karta Nauczyciela oraz aktów wydanych na jego podstawie.

Stosownie do art. 30 ust. 6a Karty Nauczyciela regulamin podlega uzgodnieniu ze związkami zawodowymi zrzeszającymi nauczycieli. Dodać w tym miejscy wypada, że uzgadnianie ze związkami zawodowymi odbywa się według zasad określonych w ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych.

Pojęcie "uzgodnienia" nie zostało w Karcie Nauczyciela zdefiniowane. W tym zakresie sądy administracyjne odwołują się do stanowiska Trybunału Konstytucyjnego, przedstawionego w wyroku z dnia 17 marca 1998 r., sygn. akt U 23/97 (LEX) dotyczącego art. 4 ust. 2 Karty Nauczyciela, gdzie zamieszczone zostało identyczne sformułowanie, jak w art. 30 ust. 6a Karty Nauczyciela dotyczące podlegania aktu "uzgodnieniu ze związkami zawodowymi zrzeszającymi nauczycieli". W wyroku tym Trybunał Konstytucyjny wskazał m.in., że przepis art. 4 ust. 2 Karty Nauczyciela dotyczy współuczestnictwa związków zawodowych w procesie tworzenia prawa, a użyty w nim termin "uzgodnienie", zgodnie z jego sensem językowym oznaczać ma czynność polegającą na "doprowadzeniu do braku rozbieżności", "ujednolicaniu" czy też "harmonizowaniu" (w znaczeniu "wzajemnego dostosowania"). Z rozważań Trybunału wynika, że "uzgodnienie" nie może zawsze oznaczać całkowitej i powszechnej zgody między organem prawotwórczym i wszystkimi podmiotami uczestniczącymi w procesie stanowienia aktu normatywnego na wszystkie rozwiązania tego aktu, lecz oznaczać musi poddanie treści stanowionych aktów sformalizowanej procedurze uzgodnieniowej z podmiotami upoważnionymi do tej formy uczestnictwa w procesie stanowienia aktu normatywnego w celu jej osiągnięcia. Instrumentem tej procedury winny być protokoły uzgodnień, ale też rozbieżności w razie braku zgody na treść rozwiązań aktu. Zdaniem Trybunału, ani formuła "w porozumieniu", ani też "w uzgodnieniu", używane w przepisach dotyczących stanowienia aktów normatywnych nie prowadzą do tezy, że podmiot upoważniony do tych form współuczestnictwa uzyskuje przez to kompetencję do stanowienia prawa i jest współodpowiedzialny za wydany akt normatywny.

W związku z powyższym, jak przyjmuje się w orzecznictwie sądowo-administracyjnym przyjęty w art. 30 ust. 6a Karty Nauczyciela zwrot "podlega uzgodnieniu" oznacza nałożenie obowiązku poddania treści uchwały procedurze uzgodnieniowej, celem wypracowania wspólnego stanowiska. Ustawodawca, formułując sposób działania związków zawodowych w procesie tworzenia prawa, kładzie przy tym nacisk nie tyle na efekt uzgodnień w postaci osiągnięcia zgody, ile przede wszystkim na sam fakt uzgadniania, na sam proces dochodzenia do zgody, zbliżania, czy ujednolicania stanowisk. Nie jest tym samym konieczne uzyskanie całkowitej zgody związków zawodowych na propozycje organu. Wymagane jest jednak poddanie projektu procedurze uzgodnieniowej, a tym samym uspołecznienie procesu tworzenia prawa. Istotą tej procedury, jest zapoznanie się ze zdaniem, opinią związku zawodowego co do konkretnych i szczegółowo przedstawionych rozwiązań i propozycji zawartych w projekcie danej uchwały, nie zaś jedynie generalna i ogólnikowa wymiana poglądów. Omawiany obowiązek cechuje także uprzedniość co oznacza, że rada gminy może debatować tylko nad wcześniej uzgodnionym projektem aktu. Jeśli natomiast podczas obrad rady dostrzeżona zostanie potrzeba zmiany skonsultowanych uregulowań, należy procedurę uzgodnieniową ponowić. Rada może bowiem uchwalić tylko treść uzgodnionego wcześniej aktu (wyroki WSA w Opolu z dnia 16 kwietnia 2019 r., sygn. akt II SA/Op 40/19 oraz z dnia 16 lipca 2009 r., sygn. akt II SA/Op 140/09, wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 21 marca 2013 r., sygn. akt IV SA/Wr 716/12, wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 6 lipca 2017 r., sygn. akt II SA/Go 125/17, wyrok NSA z dnia 21 lutego 2019 r., sygn. akt I OSK 747/17)

Podkreślić należy także, że treść projektu regulaminu poddana uzgodnieniu ze związkiem zawodowym nie może ulec zmianie po uzyskaniu stanowiska przedstawicieli organizacji zrzeszającej nauczycieli. W takim wypadku instytucja ta uległaby całkowitemu wypaczeniu. Istotą procedury uzgodnieniowej, jest bowiem zapoznanie się ze zdaniem, opinią związku zawodowego co do konkretnych i szczegółowo przedstawionych rozwiązań i propozycji zawartych w projekcie danej uchwały, nie zaś jedynie generalna i ogólnikowa wymiana poglądów. Jak słusznie zauważył WSA w Lublinie w wyroku z dnia 9 października 2008 r., sygn. akt III SA/Lu 315/08 "ustawowy zwrot - regulamin podlega uzgodnieniu - ogranicza luz decyzyjny rady gminy i nie może być tak, że w sytuacji, kiedy doszło do oczywistego uzgodnienia treści projektu regulaminu, następnego dnia podejmowana jest uchwała w istotny sposób odbiegająca od poczynionych uzgodnień".

Powołane w treści artykuły orzeczenia sądów administracyjnych dostępne są na stronie internetowej Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem http://orzeczenia.nsa.gov.pl

Sob., 28 Gr. 2019 1 Komentarz Dodane przez: Katarzyna Liszka-Michałka