Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu rozpatrywał skargę Wojewody na uchwałę Rady Miejskiej zmieniającą uchwałę w sprawie określenia szczegółowych warunków udzielania pomocy dzieciom i młodzieży, form i zakresu tej pomocy oraz trybu postępowania w ramach Lokalnego Programu Wspierania Edukacji Uzdolnionych Dzieci i Młodzieży. Wprowadził do niej warunek posiadania „co najmniej bardzo dobrej oceny klasyfikacyjnej zachowania”. Sąd przychylił się do skargi. Co dokładnie orzekł?
Sąd przypomniał, że w myśl art. 90t ust. 4 ustawy o systemie oświaty: „W przypadku przyjęcia programów, o których mowa w ust. 1, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określa szczegółowe warunki udzielania pomocy dzieciom i młodzieży, formy i zakres tej pomocy, w tym stypendia dla uzdolnionych uczniów oraz tryb postępowania w tych sprawach, uwzględniając w szczególności przedsięwzięcia sprzyjające eliminowaniu barier edukacyjnych, a także osoby lub grupy osób uprawnione do pomocy oraz potrzeby edukacyjne na danym obszarze.”. Z kolei art. 90t ust. 1 u.s.o. – do którego odsyła cytowany przepis – stanowi, że: „Jednostki samorządu terytorialnego mogą tworzyć regionalne lub lokalne programy:
- wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży;
- wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży.”.
Mając na względzie przywołane przepisy, Sąd podzielił stanowisko Wojewody, zgodnie z którym taki warunek udzielenia wsparcia, jak ocena z zachowania, nie może stanowić przesłanki przyznania pomocy (stypendium oraz nagrody) na podstawie art. 90t ust. 4 ustawy o systemie oświaty. Przepis ten bowiem expressis verbis stanowi, że stypendium jest formą wsparcia adresowaną do „uczniów uzdolnionych”. Zatem w świetle uregulowań art. 90t ust. 4 w zw. z ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty jedynie kryterium bycia uczniem uzdolnionym (a nie, mówiąc nieco żartobliwie: uczniem „ugrzecznionym”), posiadającym konkretne osiągnięcia lub wyniki w nauce, powinno stanowić podstawę do wsparcia jego edukacji. Przywołane przepisy nie wskazują na inne kryteria czy też cechy, które pozwalałyby na rozróżnienie uczniów. Rada gminy nie może więc w ocenie Wojewódzkiego Sądu wprowadzać żadnych dodatkowych kryteriów, w tym związanych z oceną z zachowania. W tym miejscu WSA zauważył, że również postanowienia Programu w żadnym punkcie nie uzasadniają odwoływania się do takiego kryterium. Szczegółowe warunki udzielania stypendium powinny być ustalone w taki sposób, aby zapewnić realizację wsparcia uczniów uzdolnionych bez ich różnicowania według innych kryteriów niż określone w ustawie kryterium „wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży”. Skoro skarżony przepis uchwały odwoływał się do takiego niedopuszczalnego kryterium „oceny klasyfikacyjnej z zachowania” (co najmniej bardzo dobrej), to należało w tej części stwierdzić nieważność przedmiotowej uchwały.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 10 października 2019 r., IV SA/Po 321/19
Źródło: CBOSA
