Konieczne są zmiany, które powiążą wynagradzanie w oświacie w sposób realny, a nie deklaratywny z osiąganym poziomem nauczania.
Tak wynika ze stanowiska XXV Zgromadzenia Ogólnego Związku Powiatów Polskich w sprawie finansowania systemu oświaty przyjętego 3 kwietnia 2019 r.
Niewystarczający poziom finansowania wydatków oświatowych, ponoszonych przez jednostki samorządu terytorialnego, jest obecnie podstawowym problemem systemu zarządzania edukacją. Wydatki oświatowe samorządów nieustannie rosną. Powiększa się przy tym luka pomiędzy przekazywaną samorządom wartością subwencji oświatowej, a wydatkami własnymi powiatów. Tymczasem samorząd powiatowy w bieżącym roku szkolnym stoi przed dodatkowym wyzwaniem, jakim jest organizacja naboru tzw. podwójnego rocznika młodzieży do szkół średnich (absolwentów szkół gimnazjalnych i podstawowych). Zwiększenie liczby uczniów – w sytuacji, gdy w większości powiatów do edukacji każdego z nich należy dołożyć środki własne – doprowadzi do pogorszenia się wyniku finansowego powiatów.
ZPP zgadza się z tym, że nauczyciel powinien godnie zarabiać. Jednakże jak pokazuje doświadczenie, konsekwencje podwyżek – wbrew zapewnieniom resortu edukacji – spadają na budżety poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego. Dlatego powiaty uważają, że niezbędna jest nowelizacja art. 30 ust. 8 Karty Nauczyciela, zgodnie z którym „Środki niezbędne na średnie wynagrodzenia nauczycieli (…) zagwarantowane są przez państwo w dochodach jednostek samorządu terytorialnego”. Konieczne jest, w ocenie ZPP, jednoznaczne dookreślenie, że powinno się to odbywać poprzez część oświatową subwencji ogólnej.
Zgromadzenie Ogólne przyznaje, że system finansowania wynagrodzeń nauczycieli musi być przeanalizowany i zmieniony. Jak zauważa, utrzymywanie obecnych mechanizmów nie przystaje do realiów i generuje coraz większe problemy, ale mechanizm finansowania wynagrodzeń nie jest wyodrębnionym elementem. Stanowi część systemu finansowania edukacji w państwie i szerzej – całościowej organizacji tego systemu i zarządzania nim. Dlatego konieczne są zmiany, które powiążą wynagradzanie w oświacie w sposób realny, a nie deklaratywny z osiąganym poziomem nauczania. Te czynniki powinny być ze sobą nierozerwalnie połączone i wzajemnie zależne.
- W naszej opinii po bardzo dużym wsparciu dla rodziny i wychowania dzieci, wprowadzonym przez obecny rząd i parlament, drugim krokiem niezbędnym dla zagwarantowania naszemu krajowi przewagi konkurencyjnej jest podwyższenie poziomu nauczania, wdrożenie efektywnych metod uczenia i zapewnienie naszym dzieciom i młodzieży edukacji jak najlepszej jakości.
Jako powiaty jesteśmy gotowi podejmować wszystkie niezbędne działania służące temu celowi. Wobec konstrukcji systemu dochodów nie jesteśmy jednak w stanie przeznaczać znaczących kwot ze środków własnych na finansowanie działania oświaty. Po prostu tych środków nie mamy. Oczekujemy zatem od rządu gotowości do debaty i współpracy przy poszukiwaniu optymalnych rozwiązań. – wynika ze stanowiska.
