Była dyrektor zlikwidowanego gimnazjum została z mocy prawa przeniesiona na stanowisko wicedyrektora w szkole podstawowej. Zarządzenia o odwołaniu w tej sytuacji dyrektor nie wydaje burmistrz - tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku, sygn. II SA/Bk 587/18.
Zarządzeniem z sierpnia 2018 r. Dyrektor Szkoły Podstawowej odwołał skarżącą ze stanowiska wicedyrektora tej szkoły. Zarządzenie zostało wydane po uprzednimi uzyskaniu pozytywnej opinii Rady Pedagogicznej oraz burmistrza miasta, w którym szkoła miała siedzibę. Przyczyny odwołania wskazano w uzasadnieniu.
Odwołana wicedyrektor złożyła skargę do sądu administracyjnego na to zarządzenie. W uzasadnieniu wskazała, że pełni funkcję wicedyrektora szkoły na podstawie zarządzenia burmistrza miasta, którym powierzono jej na okres do 31 sierpnia 2019 r. stanowisko dyrektora gimnazjum w tejże miejscowości. Skarżąca podniosła, że z przepisów art. 64 ust. 1 i art. 66 ust. 1 ustawy prawo oświatowe, wynika, że uprawnionym do odwołania nauczyciela z zajmowanego stanowiska kierowniczego w szkole, jest organ, który to stanowisko mu powierzył.
Zdaniem skarżącej nie powinno być wątpliwości, że organem posiadającym kompetencje do powierzenia stanowiska dyrektora i odwołania z niego posiada organ prowadzący. Z kolei kompetencje powierzenia stanowiska wicedyrektora posiada dyrektor szkoły. Należałoby zatem uznać, że również odwołanie z tego stanowiska leży w jego kompetencjach. Skarżąca podniosła, jednak że nie została powołana na stanowisko wicedyrektora szkoły przez dyrektora tej szkoły, lecz stała się nim z dniem 1 września 2017 r. na mocy przepisu art. 238 ust. 2 ustawy prawo oświatowe, jako dotychczas pełniąca funkcję Dyrektora Gimnazjum. Sposób objęcia przez skarżącą stanowiska wicedyrektora z mocy prawa, wobec wcześniej zajmowanego stanowiska Dyrektora Gimnazjum, wyklucza, jej zdaniem, możliwość jej odwołania z zajmowanego stanowiska przez dyrektora szkoły. Organem właściwym do odwołania jej z funkcji wicedyrektora powinien być organ prowadzący. Jako, że zarządzenie zostało wydane przez niewłaściwy organ to jest ono nieważne.
Ponadto skarżąca zarzuciła, że nie zostały spełnione przesłanki z art. 66 ust. 1 pkt. 1 i 2 ustawy, a mianowicie nie złożyła ona rezygnacji z zajmowanego stanowiska, nie została ustalona negatywna ocena jej pracy oraz negatywna ocena wykonywania zadań. Skarżąca zarzuciła także, że w trakcie posiedzenia Rady Pedagogicznej, przed głosowaniem uchwały opiniującej w sprawie jej odwołania, dyrektor szkoły nie przedstawił żadnego materialnoprawnego uzasadnienia zamiaru jej odwołania. Tym samym nie stworzono jej możliwości odniesienia się do powodów jej odwołania. Organ w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny nie podzielił opinii skarżącej wyrażonej w kwestii braku uprawnień dyrektora szkoły podstawowej do jej odwołania. Sąd zwrócił uwagę, że przy ocenie uprawnień dyrektora do możliwości odwołania skarżącej ze stanowiska, należy wziąć pod uwagę nie tylko dosłowne brzmienie przepisów art. 64 i art. 66 ustawy prawo oświatowe, lecz należy problem ten rozważyć szerzej w kontekście dokonanej reformy szkolnictwa, w wyniku, której zmianie uległy też kompetencje organów samorządu terytorialnego.
Ponieważ w wyniku reformy szkolnictwa doszło do likwidacji gimnazjów z mocy samego prawa, wygasł okres sprawowania funkcji przez skarżącą, która następnie objęła funkcję wicedyrektora w szkole podstawowej, tym samym podległość służbowa dyrektorowi niniejszej szkoły podstawowej stała się oczywista. A zatem kompetencja dyrektora szkoły podstawowej do odwołania skarżącej ze stanowiska jest zgodna z art. 64 lub art. 66 ustawy prawo oświatowe.
Jednak, Sąd rozpoznający sprawę, dopatrzył się innych poważnych uchybień prawnych, przemawiających za stwierdzeniem nieważności zaskarżonego zarządzenia. A mianowicie zarządzenie, nie zawierało podstawy materialno- prawnej odwołania skarżącej ze stanowiska wicedyrektora szkoły. W uzasadnieniu zarządzenia nie została wskazana, żadna inna oprócz art. 64 ustawy prawo oświatowe podstawa prawna odwołania skarżącej ze stanowiska. Przytoczonych w uzasadnieniu zachowań mających świadczyć o konieczności odwołania wicedyrektor nie odniesiono do zachowań kwalifikacji prawnych, jakie wymienia art. 66 ustawy prawo oświatowe.
W aspekcie niniejszej sprawy, dopiero w odpowiedzi na skargę dyrektor szkoły podstawowej zajął się analizą przesłanek zwolnienia skarżącej z funkcji wicedyrektora i skonstatował, że zarządzenie wydał w oparciu o treść art. 66 ust 1 pkt 2 ustawy, gdyż powody wymienione, jako przyczyny odwołania należało uznać cyt. "jako przypadki szczególnie uzasadnione destrukcyjnie wpływające na pracę szkoły".
W tym miejscu Sąd stanowczo podkreśla, że wskazanie przyczyny zwolnienia skarżącej ze stanowiska dopiero w odpowiedzi na skargę, zamiast w zaskarżonym zarządzeniu, stanowi rażące naruszenie prawa.
Nadto gdyby przyjąć (jak to uważa organ) za właściwą podstawę prawną zwolnienia art. 66 ust 1 pkt 2 ustawy, to jawi się pytanie, czy zasięgnięto opinii kuratora oświaty przed podjęciem spornego zarządzenia. Niespełnienie tego wymogu skutkuje istotnym naruszeniem prawa, które upoważnia do stwierdzenia nieważności zarządzenia bez względu na merytoryczną zasadność odwołania.
Z uwagi na istotne uchybienia formalne zaskarżonego zarządzenia, Sąd nie zajmował się ani analizą, ani też oceną merytorycznych powodów odwołania, przedstawionych w uzasadnieniu zarządzenia i stwierdził nieważność zaskarżonego zarządzenia.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 8 listopada 2018 r., Sygn. II SA/Bk 587/18
Źródło: CBOSA
