Do rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia nie wystarczy wniosek nauczyciela. Ustawodawca wyraźnie wskazuje, że urlopu udziela pracodawca. W przypadku gdy pracownik spełni wszystkie warunki formalne do udzielenie urlopu a dyrektor szkoły nie złożył oświadczenia o udzieleniu urlopu, pracownik może skierować przeciwko pracodawcy pozew. Orzeczenie sądu w taki przypadku zastąpi oświadczenie pracodawcy. Nieudzielenie urlopu stanowi naruszenie obowiązków pracodawcy oraz stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Urlopu dla poratowania zdrowia można udzielić o ile stosunek pracy jeszcze trwa. Jeżeli został on udzielony w okresie wypowiedzenia, uwzględniając ochronny charakter regulacji dotyczących urlopu, należy przyjąć, że bieg okresu wypowiedzenia zawiesza się na czas trwania urlopu.
Urlopu udziel a się celem przeprowadzenia zaleconego zlecenia leczenia. W okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia nauczyciel nie może nawiązać stosunku pracy lub podjąć innej działalności zarobkowej. W przypadku stwierdzenia, że w okresie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel podejmuje inny stosunek pracy lub inną działalność zarobkową, dyrektor szkoły odwołuje nauczyciela z urlopu, określając termin, w którym nauczyciel obowiązany jest do powrotu do pracy.
W uchwale Sądu Najwyższego - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 7 lipca 2005 r. II PZP 5/2005 LexPolonica nr 381580 wskazano, że podstawą odwołania nauczyciela z urlopu dla poratowania zdrowia może być również kontynuowanie zatrudnienia na podstawie stosunku pracy lub wykonywanie innej działalności zarobkowej rozpoczętych przed udzieleniem tego urlopu.
Pojawia się również pytanie co z w sytuacji gdy nauczyciel chcący skorzystać z urlopu dla poratowania zdrowia przed jego rozpoczęciem prowadził działalność gospodarczą. W przypadku gdy nie zatrudnia innych osób, nie ulega wątpliwości, że nie może kontynuować jej prowadzenia. W takim przypadku pozostaje bądź skreślenie z ewidencji bądź zawieszenie prowadzenia działalności. W przypadku zatrudniania pracowników, zawieszenie działalności nie jest możliwe. W przypadku odmowy udzielenia urlopu lub późniejszego odwołania nauczyciel może próbować jednak wykazać, że np. na czas trwania urlopu udzielił pełnomocnictwa do prowadzania spraw przedsiębiorstwa. Ratio legis powołanego przepisu wskazuje, że chodzi o to by nauczyciel osobiście nie prowadził działalności, która mogłaby zniweczyć skutki leczenia. Z drugiej strony urlop dla poratowania zdrowia jest urlopem płatnym, od kilku lat działania ustawodawcy zdają się zmierzać do ograniczenia możliwości z jego korzystania. Ustawa o szkolnictwie wyższym, która również przewiduje urlop dla poratowania zdrowia dla nauczycieli akademickich wprost zakazuje prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek. Jeżeli pracownik ma inne źródło utrzymania pytanie czy nie powinien korzystać z dobrodziejstwa urlopu dla poratowania zdrowia.
