Użycie przez ustawodawcę w art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty nieostrego sformułowania "przypadki szczególnie uzasadnione" daje organowi prowadzącemu pewną swobodę w ocenach, jednak swoboda ta nie może oznaczać całkowitej dowolności, skoro wkracza w stabilność wykonywania funkcji dyrektora - stwierdził WSA w Warszawie w wyroku z dnia 23 sierpnia 2017 r., sygn. akt: II SA/Wa 276/17.
Organ działający w ramach uprawnienia wynikającego z art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy powinien zatem wykazać należytą argumentację, czy w okolicznościach danej sprawy zaistniała przesłanka "szczególnie uzasadnionego przypadku". Stanowisko organu powinno zostać przy tym udokumentowane, w tym przebieg postępowania wyjaśniającego powinien również znaleźć rzetelne odzwierciedlenie w aktach sprawy.
Ww. przepis - w przewidzianych w nim sytuacjach - nie ustanawia obowiązku, lecz jedynie przewiduje możliwość odwołania dyrektora z funkcji kierowniczej przez właściwy organ, nie podając przy tym wprost żadnych kryteriów oceny "szczególnie uzasadnionego przypadku". Skoro jednak ustawodawca do zwrotu "uzasadniony przypadek" - używanego w innych normach prawnych ustawy o systemie oświaty - dodał kwalifikator "szczególnie", to nie może ulegać wątpliwości, że w art. 38 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy położył nacisk na to właśnie określenie, świadomie zawężając zastosowanie przedmiotowej regulacji do sytuacji zupełnie wyjątkowych, nadzwyczajnych i nagłych, kiedy organ prowadzący ma prawo ocenić, czy dalsze kierowanie szkołą lub placówką oświatową stanowi istotne zagrożenie dla funkcjonowania tych jednostek lub z jakichkolwiek innych, obiektywnie ważnych przyczyn, jest nie do przyjęcia.
Użyte w omawianym przepisie pojęcie "szczególnie uzasadnionego przypadku" oznaczać może albo nagłe zdarzenie powodujące konieczność niezwłocznego przerwania czynności dyrektora albo naruszenie prawa przez dyrektora, czy inne jego zachowania (nawet niezawinione), które muszą być na tyle istotne, że mogą prowadzić do destabilizacji działalności placówki oświatowej lub zagrażać interesowi publicznemu. Zatem szczególnie uzasadnione przypadki to takie, które powodują, że nie można czekać z odwołaniem dyrektora, lecz decyzja o pozbawieniu dyrektora funkcji kierowniczej musi być podjęta natychmiast. Tym samym, odwołanie w szczególnie uzasadnionym przypadku powinno być natychmiastowe lub niezwłoczne do zdarzeń (okoliczności) je uzasadniających. Nieograniczoność ram czasowych odwołania dyrektora w omawianym trybie w stosunku do chwili wystąpienia owych szczególnie uzasadnionych przypadków podważałaby ratio legis regulacji zawartej w art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty. Brak szybkiej reakcji organu prowadzącego placówkę na postępowanie dyrektora w sposób naturalny osłabia, a nawet z upływem czasu może znosić, możliwość odwołania z funkcji dyrektora na podstawie omawianego przepisu.
