W Prawie budowlanym określono zakres działania organu administracji architektoniczno-budowlanej przy zatwierdzeniu projektu budowlanego i wydawaniu pozwolenia na budowę, określając tym samym zakres merytorycznej oceny wniosku o pozwolenie na budowę. I tak, do kompetencji tego organu należy sprawdzenie zgodności projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku planu oraz wymaganiami ochrony środowiska. Do obowiązków organu należy również sprawdzenie kompletności projektu budowlanego, w tym czy posiada on wszystkie wymagane opinie, uzgodnienia, pozwolenia i sprawdzenia, a także sprawdzenie, czy projekt ten został sporządzony przez osobę posiadającą właściwe uprawnienia budowlane.
Projekt zagospodarowania działki lub terenu podlega natomiast sprawdzeniu tylko pod kątem zgodności z przepisami, w tym zwłaszcza techniczno-budowlanymi. Na tym etapie postępowania następuje również określenie obszaru oddziaływania obiektu, niezbędne do prawidłowego ustalenia stron postępowania. Przepis art. 35 ust. 4 Prawa budowlanego jednoznacznie stanowi zaś o tym, że właściwy organ nie może odmówić wydania pozwolenia na budowę, jeżeli spełnione zostały wymagania, o których mowa powyżej, a przy tym: inwestor złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli była ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz dołączył oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. A zatem art. 35 ust. 4 Prawa budowlanego nie dopuszcza jakiejkolwiek uznaniowości w sprawie wydania pozwolenia na budowę, jak też możliwości wprowadzenia dalszych warunków, od których zależałoby wydanie tegoż pozwolenia. Decyzja w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę jest więc decyzją związaną.
Nawet w przypadku tzw. etapowania zamierzenia budowlanego organ architektoniczno-budowlany winien ocenić całość tego zamierzenia, a nie tylko poszczególne jego etapy. Jednakże w odniesieniu do całego zamierzenia ocena ta ograniczona jest do materii, która jest przedmiotem projektu zagospodarowania działki lub terenu - a więc, jak wynika z art. 34 ust. 3 pkt 1 Prawa budowlanego - m.in. do określenia granic terenu, usytuowania, obrysu i układu istniejących i projektowanych obiektów budowlanych ze wskazaniem charakterystycznych elementów, wymiarów, rzędnych i wzajemnych odległości, w nawiązaniu do istniejącej i projektowanej zabudowy terenów sąsiednich.
Wyrok WSA w Warszawie z dnia 21 marca 2019, sygn. akt: VII SA/Wa 2027/18
