Ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zawiera legalną definicję inwestycji celu publicznego. Zastosowanie jej w praktyce budzi jednak sporo wątpliwości, raz z powodu zastosowania nieostrych kryteriów pozwalających na kwalifikacje danego przedsięwzięcia dwa, z powodu odwołanie się do definicji celów publicznych zawartej w innym akcie prawnym.
Zgodnie z art. 2 pkt 5 ustawy o planowaniu o zagospodarowaniu przestrzennym przez inwestycję celu publicznego należy rozumieć działania o znaczeniu lokalnym (gminnym) i ponadlokalnym (powiatowym, wojewódzkim i krajowym), a także krajowym (obejmującym również inwestycje międzynarodowe i ponadregionalne), oraz metropolitalnym (obejmującym obszar metropolitalny) bez względu na status podmiotu podejmującego te działania oraz źródła ich finansowania, stanowiące realizację celów, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
Warto zwrócić uwagę, że nie każda inwestycja stanowiąca realizację celów zdefiniowanych w art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami będzie stanowiła inwestycję celu publicznego. Aby tak się stało musi być spełniony również warunek znaczenia tej inwestycji dla ogółu społeczności, w zakresie określonym w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Takie stanowisko jest prezentowane zarówno w doktrynie (przykładowo Administracyjnoprawne aspekty inwestycji budowlanych, K. Małysa – Sulińska Wyd. Lex a Wolters Kluwer business, Warszawa 2012) jak i w orzecznictwie (przykładowo Wyrok WSA w Olsztynie z 1 grudnia 2015 r. sygn. II SA/Ol 1103/15).
W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 maja 2016 r. sygn. II OSK 1529/15 wskazano, że w przypadku infrastruktury technicznej obsługującej elektrownie wiatrowe trudno przyjąć, aby sam fakt wytwarzania energii elektrycznej mógł świadczyć o "znaczeniu lokalnym lub ponadlokalnym" budowy linii kablowej. Sąd podkreślił, że w rozpatrywanej sprawę rzeczą inwestora będzie udowodnienie, że realizacja przedmiotowej inwestycji nie służy wyłącznie interesowi prywatnemu, lecz ma znaczenie lokalne lub ponadlokalne.
Katalog celów publicznych określony ustawie o gospodarce nieruchomościami jest katalogiem specyficznym - ma co prawda charakter zamknięty ale niewyczerpujący. Zgodnie z art. 6 pkt 10 ustawy do celów publicznych w rozumieniu ustawy zalicza się również inne cele publiczne określone w odrębnych ustawach. Ponadto przy definicji przy ustalaniu znaczenia poszczególnych zwrotów występujących w art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami należy odwołać do treści przepisów ustaw szczególnych, regulujących dziedzinę z którą związany jest dany cel publiczny (tak wynika m.in. z powołanego wyżej wyroku NSA).
Wszystkie powołane w tekście wyroki są dostępne na stronie www.orzeczenia.nsa.gov.pl
